Ders: Türkçe
Metnin Adı: Sihirli Güneş
Türü: Şiir
Öğretmen Ön Hazırlık: Güneş ve Güneş sistemi ile ilgili görseller ve güneş ışığında renkleri
ayrıştırmak için kristal, ana(kırmızı, mavi, yeşil ve ara renklerden(turuncu,
yeşil, mor) gökkuşağının oluştuğunu kavratmak için üç ana renk olan kırmızı, mavi
ve sarı oyun hamurunun temin edilmesi.
Öğrenci Ön Hazırlık: Güneş ile ilgili
özlü sözleri defterlerine yazmaları istenir.7.derste okumaları sağlatılır.
’’Güneş enerjisi ile sıcak su nasıl
elde edilir?’’araştırıp yazmaları istenir. Çatısına güneş paneli takılmış bir
ev maketi yapmaları istenebilir.6.derste sınıfa okutulur.
1.Ders:
Bilmece sorularak dikkat çekilir.
Hem yaşatır hem yakarım
Benden doğar kış ile yaz.
Çok ekiden beri varım,
Ben olmasam hayat olmaz.(güneş)
Anahtar kelimeleri (ateş, ışık ve
kış) seçilen öğrencilerin beden diliyle anlatmaları istenir.
Metni niçin dinleyecekleri sorularak
amaç belirlenir. Başlık ve görsellerden Güneş’in Dünya’mız için ne kadar önemli
olduğunu hissetmeleri sağlanır.
Güneş sistemi ilgili görseller sunu şeklinde gösterilir.
(Güneş Sistemi görseli)
Güneş’in top gibi yuvarlak olduğu
belirtilir. Slaytaki Güneş Sistemi, gezegenlerin sıralanışı, adları ve Güneş’e
olan uzaklıkları kavratılır. Güneş ile gezegenlerin büyüklükleri
karşılaştırılıp Güneş’in ne kadar büyük olduğu hissettirilir. 1.etkinlik yaptırılır.
2.Ders:
Tarafımdan hazırlanmış olan ‘’Sihirli Güneş’’ şiir videosu (fon müzikli, görselli
ve yazılı) öğrencilere izlettirilir. Güneş’in dünyamızı ne kadar
güzelleştirdiğini, hayat verdiğini, ısıtıp ve aydınlattığını kavramaları
sağlanır.
Şiir öğretmen tarafından okunur. Konusu ve ana
duygusu belirlenir.2.etkinlik
olarak yaptırılır.
Şiirin sessiz ve sesli okuması
yaptırılır.
3.Ders:
Şiir sesli okutulur. Anlamı
bilinmeyen kelimelerin altı çizdirilir.
Anlamı bilinmeyen kelimeler: kucak
kucak, dere dere kelime gruplarının anlamları cümleden çıkartılır.
3.etkinlik yaptırılır.(petrol, petrol lambası, sihirli
kelimelerinin anlamları yazılır.)Defterlere ek bilgiler yazdırılabilir.
Petrol: Doğal halde bulunan ve yeraltından çıkarılan,
koyu renkli, yapışkan ve yanıcı bir sıvı.
Petrol lambası: İçinde petrol ürünleri yakılarak aydınlatmayı sağlayan araç.
Parafin (gaz)
lambası: Petrol’ den elde edilen yakıtı yakan lamba
Aşağıdaki ek bilgiler anlatılır. Süreye göre defter çalışması olarak
yapılabilir.
Petrol: Gerek karalar üzerindeki; gerekse denizlerdeki canlı
kalıntılarının milyonlarca yıllık süreç içerisinde, yer kabuğu tabakaları
arasında sıkışıp; kalmasıyla oluşur. Hayvan ve bitki kalıntıları üzerinde
biriken toprak ve çamur katmanları zamanla taşlaşır ve bu katmanların altında
kalan, çürümüş canlı kalıntıları, basıncın etkisiyle petrol ve gaz haline
gelir.
Ham petrolün kullanım alanı sınırlıdır ancak petrol işlendikten sonra
elde edilen ürünlerin değeri ve kullanım alanıda artmaktadır. Petrolün işlendiği
yere rafineri denir. Ham petrol işlendikten sonra elde edilen ürünler önem sırasına göre; Benzin, Fuel Oil, Motorin,
Lipit Petrol Gazı (LPG), Jet Yakıtı ve Asfalttır.
Türkiye’de bulunan petrol yatakları 5 tanedir.
Bunlar;
Batman ( Batman Petrol rafinerisi ),
Batman ( Batman Petrol rafinerisi ),
İzmir ( Aliağa Petrol rafinerisi ),
Mersin ( Ataş petrol rafinerisi ),
Kırıkkale ( Orta Anadolu petrol rafinerisi ),
İzmit ( Tüpraş petrol rafinerisi ).
4.Ders:
Şiir sesli olarak okutulur. Ardından sorularla şiir
hakkında yorum yapmaları sağlanır.
1-Çok Güneş’e niçin dede diyor?
2-Güneş’in Dünya’mızı ısıttığı hangi dizelerde
anlatılıryor?
3-Sizce Güneş, Dünya’mıza nasıl ışık saçıyor?
4-Güneş, Dünya’yı aynınlatıp ısıtmasına yarayan
ısıyı sizce nereden alıyor? (Ardından 4.etkinlik yaptırılır.)
5.Ders: (yazılı
anlatım)
Tahtaya aşağıdaki cümleler yazılır. Eş seli
kelimeyi bulmaları istenir ve anlamları açıklatılır.
Söyle bana sırrın nerde?
Arkadaşım aldığı notu sır gibi sakladı.
Annem içine sır yapılmış bir saksı aldı.
Sırlanmış saksı (su ile temas ettiğinde
erimeyen madde ile kaplanmasına denir.)
Sırlanmamış saksı:
Ek olarak, eş sesli kelime çalışması yapılır.
Adresimi
hemen bir kenara yaz.
Bu yaz yurtdışına çıkmayı düşünüyorum.
Depodaki bidonlar ağzına kadar dolu.
Bu mevsimde buralarda dolu yağar.
Ben, sizinle gelmek istemiyorum.
Çenesinde küçük bir ben vardı.
Bu yaz yurtdışına çıkmayı düşünüyorum.
Depodaki bidonlar ağzına kadar dolu.
Bu mevsimde buralarda dolu yağar.
Ben, sizinle gelmek istemiyorum.
Çenesinde küçük bir ben vardı.
Yaralı
yolcu, çok kan kaybediyor.
Güler yüzüne, tatlı sözlerine kandım.
Kadının sol eli kapıya sıkışmış.
El sözüne kanıp da yuvanı yıkma.
Düğün evine hangi yoldan gideceğiz?
Sinirinden annesinin saçını yolmuş.
Okulunuzda kaç tane bilgisayar var?
Yaylaya gece yarısı varmışlar.
Altınlarını sandığın içine saklamış.
Terli terli buzlu su içmiş, sonra da hastalanmış.
Küçük bir salla karşı kıyıya geçtik.
Çocuğu hemen bakkala sal, kahve ile şeker alsın.
Güler yüzüne, tatlı sözlerine kandım.
Kadının sol eli kapıya sıkışmış.
El sözüne kanıp da yuvanı yıkma.
Düğün evine hangi yoldan gideceğiz?
Sinirinden annesinin saçını yolmuş.
Okulunuzda kaç tane bilgisayar var?
Yaylaya gece yarısı varmışlar.
Altınlarını sandığın içine saklamış.
Terli terli buzlu su içmiş, sonra da hastalanmış.
Küçük bir salla karşı kıyıya geçtik.
Çocuğu hemen bakkala sal, kahve ile şeker alsın.
(Bu çalışma alıntıdır.)
6.Ders:
Defterlerine güneş enerjisinden elede edilen
sıcak su ile ilgili araştırma çalışmaları sınıfa okutulur. Güneşin enerjisinden
nasıl yaralandığımızı belirtmek için, güneş panelleri, güneş enerjisi ile
çalışan hesap makineleri,güneş enerjili bahçe lambaları hakkında bilgi
verilir,örnekler çoğaltılabilir.
1.Güneş enerjisi ile çalışan elektrikli çit
sistemi
2.Güneş panellerini kullanarak sıcak su elde
ederiz.
3.Güneş enerjisi ile çalışan bahçe lambası
4.Güneş enerjili hesap makinesi ve saat
5.etkinlik
yaptırılır.
7.Ders:
Bizi aydınlatan güneş ışığının içinde ana
(sarı, kırmızı, mavi) ve ara(sarı+kırmızı=turuncu, sarı +mavi=yeşil,
kırmızı+mavi=mor) renklerin barındırdığı söylenir.Defterlere bu bilgiler
yazdırılabilir.
Doğada bu olayın yağmurlu havada oluştuğu
hatırlatıp bu oluşuma ne ad verildiği sorulur.
Bir kristal yardımı ile güneş ışığı dosya
kağıdının üzerinde ayrıştırılır. Defterlerine gözlemleri yazdırılır.
Ardından öğretmen tarafından getirilen üç ana renk hamurundan ara
renkler yaptırılır. Kağıt üzerine mini bir gökkuşağı çalışması yapılır.
6.etkinlik
yaptırılır.
8.Ders:
Defterlerine yazdıkları güneş ile ilgili özlü
sözler okutulur.
Aşağıdaki sorularla beyin fırtınası yaptırılır.
1-Sıcak yaz günlerinde güneş ışığından korunmak
için neler yaparız?
2-Genellikle evin hangi yöne bakan odaları
sıcak olur? Neden?
Defterlere akrostij şiir (Güneş) çalışması
yaptırılır.
Altına konuya uygun resim yapmaları istenir.
9.Ders:
Güneşin
yaraları ve zararları hakkında konuşulur. Güneşsiz günlerde neler hissettikleri
sorulur. Şiir, hikaye, masal türlerinden birini seçerek bu konulardan birini
seçerek yazmaları istenir.Yazdıkları çalışmalar okutulur.
10.ders: ‘’Güneş
girmeyen eve doktor girer.’’sözü açıklatılır. Defterlere bu konu başlığı ile
ilgili bilgilendiri bir metin yazmaları istenir. Yazdıkları okutulur.